ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ್ದೇ ತಪ್ಪಾಯ್ತು: ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದ ಮಹಿಳೆ ಸತ್ತಿದ್ದಕ್ಕೆ 13 ತಿಂಗಳು ಜೈಲುವಾಸ
ಭೋಪಾಲ್ನ ಆದರ್ಶ್ ನಗರ ಕೊಳಗೇರಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ರಾಜೇಶ್ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬ, ತನ್ನ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ 395 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ಘಟನೆ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಆಘಾತ ಮೂಡಿಸಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಅಪರಾಧವೆಸಗದಿದ್ದರೂ, ತಪ್ಪು ತನಿಖೆಯಿಂದಾಗಿ ರಾಜೇಶ್ಗೆ ಈ ದುರ್ಗತಿ ಎದುರಾಗಿದ್ದು, ನ್ಯಾಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದೆ.
ಘಟನೆಯ ವಿವರ
2024ರ ಜೂನ್ 16ರಂದು, ರಾಜೇಶ್ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ತನ್ನ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬರನ್ನು ಭೋಪಾಲ್ನ ಡಿಐಜಿ ಬಂಗಲೆಯ ಬಳಿಯ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದಿದ್ದ. ಆಕೆ ನೋವಿನಿಂದ ಕೂಗಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರಣ, ರಾಜೇಶ್ ಮಾನವೀಯತೆಯಿಂದ ಆಕೆಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಕೊಡಿಸಿ, ತನ್ನ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ತೆರಳಿದ್ದ. ಆದರೆ, ಅದೇ ಸಂಜೆ ಆ ಮಹಿಳೆ ಮೃತಪಟ್ಟಿದ್ದಾಳೆ. ಮರುದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ರಾಜೇಶ್ನನ್ನು ಪೊಲೀಸರು ಕೊಲೆ ಆರೋಪದಡಿ ಬಂಧಿಸಿದರು.
ರಾಜೇಶ್, "ನಾನು ಆಕೆಯನ್ನು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದಿದ್ದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಆಕೆ ಸಹಾಯ ಕೇಳಿದ್ದಳು. ಆದರೆ ಸಂಜೆಯೇ ಪೊಲೀಸರು ನನ್ನನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ದು ವಿಚಾರಣೆಗೊಳಪಡಿಸಿದರು. ಮರುದಿನ ಬಂಧನಕ್ಕೊಳಗಾದೆ. ನಾನು ಆಕೆಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ ಕರೆದೊಯ್ದಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರೂ, ನನ್ನ ಕುಟುಂಬದವರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಲೂ ಬಿಡಲಿಲ್ಲ. ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಠಾಣೆಯಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟು, ನಂತರ ಜೈಲಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದರು. ವಕೀಲರನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ನನಗೆ ಹಣವಿರಲಿಲ್ಲ," ಎಂದು ತಮ್ಮ ದುಃಖವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ತನಿಖೆಯ ಕೊರತೆಗಳು
ಪೊಲೀಸರ ತನಿಖೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕೊರತೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ. ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಸಿಸಿಟಿವಿ ದೃಶ್ಯಾವಳಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸದಿರುವುದು, ವೈದ್ಯಕೀಯ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾದ ಬಟ್ಟೆಗಳ ಕುರಿತಾದ ಅಸಂಗತತೆ, ಮತ್ತು ಮೃತ ಮಹಿಳೆಯ ಗುರುತಿನ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟತೆಯ ಕೊರತೆಯಿಂದ ತನಿಖೆ ದಿಕ್ಕುತಪ್ಪಿತು. ವೈದ್ಯಕೀಯ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಮಹಿಳೆಯ ಸಾವು ಕತ್ತು ಹಿಂಡಿದ ಕಾರಣದಿಂದ ಆಗಿತ್ತು ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದರೂ, ರಾಜೇಶ್ನ ವಿರುದ್ಧ ಯಾವುದೇ ಘಟಾನುಘಟಿ ಪುರಾವೆಗಳಿರಲಿಲ್ಲ.
ಕೋರ್ಟ್ನಿಂದ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಕಾನೂನು ಸಹಾಯ ವಕೀಲೆ ರೀನಾ ವರ್ಮಾ, "ಮಹಿಳೆಯ ಸಾವು ರೋಗದಿಂದ ಆಗಿತ್ತು ಎಂದು ದಾಖಲೆಗಳಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಪೊಲೀಸರು ಸರಿಯಾದ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಲಿಲ್ಲ. ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಸಿಸಿಟಿವಿ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಿಲ್ಲ. ಮೃತ ದೇಹದ ಬಟ್ಟೆಗಳ ಕುರಿತಾದ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿತ್ತು. ಆರೋಪಿಯನ್ನು ಯಾವ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕೊಲೆಗೆ ಆರೋಪಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದರು ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಲ್ಲ," ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಜೈಲಿನ ದುರವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮ
ರಾಜೇಶ್ನ ಬಂಧನದಿಂದ ಆತನ ಜೀವನ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ಆತನ ಬಾಡಿಗೆ ಕೊಠಡಿಯನ್ನು ಪೊಲೀಸರು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಲ್ಲದೆ ಲಾಕ್ ಮಾಡಿದ್ದರಿಂದ, ಆತನಿಗೆ ಮನೆಯಿಲ್ಲದ ಸ್ಥಿತಿ ಒಡ್ಡಿತು. "ಈಗ ನಾನು 13 ತಿಂಗಳ ಬಾಡಿಗೆಯನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಯಾರೂ ನನಗೆ ಕೆಲಸ ಕೊಡುತ್ತಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲರೂ ನಾನು ಜೈಲಿನಿಂದ ಬಂದವನು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ," ಎಂದು ರಾಜೇಶ್ ತಮ್ಮ ದುಃಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಆತನ ಕುಟುಂಬವೂ ಈ ಘಟನೆಯಿಂದ ತೀವ್ರ ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿತು. ರಾಜೇಶ್ನ ಕುಟುಂಬದವರು, "ಪೊಲೀಸರು ಆತನ ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್ ಮತ್ತು ಫೋನ್ ವಾಪಸ್ ಕೊಡಲು 500 ರೂಪಾಯಿ ಬೇಡಿಕೆಯಿಟ್ಟರು. ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಶಿಕ್ಷಿತರಿಲ್ಲ. ಆತನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಾದಾಗ ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದೆ," ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ
ಕೊನೆಗೆ, ಕೋರ್ಟ್ನಿಂದ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಕಾನೂನು ಸಹಾಯ ವಕೀಲೆ ರೀನಾ ವರ್ಮಾ ಅವರ ಸಹಾಯದಿಂದ ರಾಜೇಶ್ನನ್ನು ನಿರಪರಾಧಿ ಎಂದು ಕೋರ್ಟ್ ಘೋಷಿಸಿತು. "ಕಾನೂನು ಸಹಾಯವು ಸಂಪೂರ್ಣ ಉಚಿತ ಸೌಲಭ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ನಾವು ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯಿಂದ ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ," ಎಂದು ರೀನಾ ವರ್ಮಾ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ರಾಜೇಶ್ ತಾನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ 13 ತಿಂಗಳ ಜೀವನ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಗುರುತನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಇದು ಸಾಕಾಗಲಿಲ್ಲ.
ರಾಜೇಶ್ ವಿಶ್ವಕರ್ಮನ ಈ ಘಟನೆ, ಪೊಲೀಸ್ ತನಿಖೆಯಲ್ಲಿನ ಕೊರತೆಗಳು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿಳಂಬದಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬನ ಜೀವನ ಹೇಗೆ ಹಾಳಾಗಬಹುದು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಒಂದು ದುಃಖಕರ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. "ನನ್ನ 13 ತಿಂಗಳ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಯಾರು ಪರಿಹಾರ ನೀಡುತ್ತಾರೆ?" ಎಂದು ರಾಜೇಶ್ ಕೇಳುವ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರವಿಲ್ಲ. ಈ ಘಟನೆಯಿಂದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಿಲ್ಲದ ತನಿಖೆಗೆ ಒಳಗಾದ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳದಿರುವುದು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದೆ. ಇಂತಹ ಘಟನೆಗಳು ಮರುಕಳಿಸದಂತೆ ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಕಾನೂನು ಜಾರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.