ಮೇ 24 ರಂದು ಕೇರಳ, ಕರ್ನಾಟಕ ಕರಾವಳಿ ಗೆ ಪ್ರವೇಶವಾಯಿತು ಮಾನ್ಸೂನ್: ಈ ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಇಲ್ಲಿದೆ ಇಂಟರೆಸ್ಟಿಂಗ್ ಸ್ಟೋರಿ!

 

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯು ಕೃಷಿ, ಜಲಸಂಪನ್ಮೂಲ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಜೀವನಾಡಿಯಾಗಿದೆ. ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಮೇ 24, 2025 ರಂದು ಮುಂಗಾರು ಪ್ರವೇಶವಾಗಿದ್ದು, ಈ ವರ್ಷದ ಮುಂಗಾರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರಲಿದೆ ಎಂದು ಸ್ಕೈಮೆಟ್‌ನಂತಹ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅಂದಾಜಿಸಿವೆ. ಈ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ವಿವಿಧ ಆಯಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮುಂಗಾರು ಮಳೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಹೇಗೆ ತಿಳಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ?

ಭಾರತೀಯ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆ (IMD) ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಘೋಷಿಸಲು ಕೆಲವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಕೇರಳ, ಲಕ್ಷದ್ವೀಪ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿರುವ ಮುಂಗಾರು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಮಿನಿಕಾಯ್, ತಿರುವನಂತಪುರಂ, ಮಂಗಳೂರು) ಸತತ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಕನಿಷ್ಠ 2.5 ಮಿ.ಮೀ. ಮಳೆ ದಾಖಲಾದಾಗ ಮುಂಗಾರು ಪ್ರವೇಶವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 14 ಸ್ಥಳಗಳ ಪೈಕಿ ಕನಿಷ್ಠ 60% ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಳೆ ದಾಖಲಾಗಬೇಕು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಪಶ್ಚಿಮ ಮಾರುತಗಳ ಆಳ, ಮೋಡಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಮಳೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಸಹ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕೇರಳಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಏಕೆ ಮುಂಗಾರು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ?

ಕೇರಳವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯ ಪ್ರವೇಶದ ಮೊದಲ ಮೆಟ್ಟಿಲಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅದರ ಭೌಗೋಳಿಕ ಸ್ಥಾನವು ನೈರುತ್ಯ ಮಾರುತಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದೆ. ಕೇರಳವು ಅರಬ್ಬಿ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ. ನೈರುತ್ಯ ಮಾರುತಗಳು ಅರಬ್ಬಿ ಸಮುದ್ರದಿಂದ ತೇವಾಂಶವನ್ನು ಒಯ್ಯುತ್ತಾ ಕೇರಳ ಕರಾವಳಿಯ ಮೂಲಕ ಭಾರತವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತವೆ. ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳು ಈ ಮಾರುತಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿ ಮಳೆಯನ್ನು ಸುರಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ಭಾರೀ ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಮುಂಗಾರು ಮಳೆ ಹೇಗೆ ರಚನೆಯಾಗುತ್ತದೆ?

ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯ ರಚನೆಯು ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ವಾತಾವರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ತಾಪಮಾನದ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲಿನ ಗಾಳಿಯ ಒತ್ತಡದ ವ್ಯತ್ಯಾಸ.

• ತಾಪಮಾನದ ವ್ಯತ್ಯಾಸ: ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಭೂಪ್ರದೇಶವು ಸಮುದ್ರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬಿಸಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಕಡಿಮೆ ಒತ್ತಡದ ವಲಯವು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
• ಗಾಳಿಯ ಚಲನೆ: ಅರಬ್ಬಿ ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತಡದ ವಲಯದಿಂದ ಕಡಿಮೆ ಒತ್ತಡದ ವಲಯದ ಕಡೆಗೆ ನೈರುತ್ಯ ಮಾರುತಗಳು ಚಲಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಮಾರುತಗಳು ಸಮುದ್ರದಿಂದ ತೇವಾಂಶವನ್ನು ಒಯ್ಯುತ್ತವೆ.
• ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಪಾತ್ರ: ಈ ಮಾರುತಗಳು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ತೇವಾಂಶವು ಮೋಡಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡು ಮಳೆಯಾಗಿ ಸುರಿಯುತ್ತದೆ.
• ಬಂಗಾಳಕೊಲ್ಲಿಯ ಪಾತ್ರ: ಬಂಗಾಳಕೊಲ್ಲಿಯಿಂದಲೂ ಮಾರುತಗಳು ತೇವಾಂಶವನ್ನು ಒಯ್ಯುತ್ತವೆ, ಇದು ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಳೆಯನ್ನು ತರುತ್ತದೆ.

ಮುಂಗಾರು ಮಳೆ ರಚನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಗೆ ತಿಳಿಯುತ್ತಾರೆ?

ಹವಾಮಾನ ತಜ್ಞರು ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯ ರಚನೆಯನ್ನು ಅರಿಯಲು ವಿವಿಧ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ:

• ಉಪಗ್ರಹ ಚಿತ್ರಣ: ಉಪಗ್ರಹಗಳ ಮೂಲಕ ಮೋಡಗಳ ಚಲನೆ, ತೇವಾಂಶದ ಸಾಂದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಮಾರುತಗಳ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ರೇಡಾರ್‌ಗಳು: ಮಳೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಮತ್ತು ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ರೇಡಾರ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ವಾಯುಭಾರ ಮಾಪನ: ವಾಯುಭಾರ ಕುಸಿತ ಮತ್ತು ಗಾಳಿಯ ಒತ್ತಡದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮಾಪನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ಹವಾಮಾನ ಮಾದರಿಗಳು: ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸಿಮ್ಯುಲೇಶನ್ ಮಾದರಿಗಳ ಮೂಲಕ ಮುಂಗಾರು ಮಾರುತಗಳ ಚಲನೆಯನ್ನು ಊಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಮುಂಗಾರು ಮಳೆ ಕೇರಳದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸುತ್ತದೆ?

ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯು ಕೇರಳದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ ಕ್ರಮೇಣ ಇಡೀ ಭಾರತವನ್ನು ಆವರಿಸುತ್ತದೆ:

• ಕೇರಳದಿಂದ ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕ: ಕೇರಳಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ನಂತರ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜೂನ್ 1 ರ ಸುಮಾರಿಗೆ), 3-5 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ತಲುಪುತ್ತದೆ. ಈ ವರ್ಷ ಮೇ 24 ರಂದು ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶವಾಗಿದೆ, ಇದು ವಾಡಿಕೆಗಿಂತ ಮೊದಲೇ ಆಗಿದೆ.
• ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ: ಕರ್ನಾಟಕ, ತಮಿಳುನಾಡು ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ಜೂನ್ ಮೊದಲ ವಾರದಲ್ಲಿ ತಲುಪುತ್ತದೆ.
• ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಭಾರತ: ಜೂನ್ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಗೋವಾ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಗುಜರಾತ್‌ಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸುತ್ತದೆ.
• ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತ: ಜೂನ್ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳಾದ ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ, ಬಿಹಾರ ಮತ್ತು ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ತಲುಪುತ್ತದೆ.
• ಹಿಮಾಲಯ ಪ್ರದೇಶ: ಜುಲೈ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಿಮಾಲಯದ ತಪ್ಪಲಿನ ರಾಜ್ಯಗಳಾದ ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಜಮ್ಮು-ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ ತಲುಪುತ್ತದೆ.

ಎಷ್ಟು ಸಮಯ ಮುಂಗಾರು ಮಳೆ ಇರುತ್ತದೆ?

ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜೂನ್ ಆರಂಭದಿಂದ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಅಂತ್ಯದವರೆಗೆ 4 ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಇರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇದು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ಆರಂಭದವರೆಗೂ ಮುಂದುವರಿಯಬಹುದು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ.

ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಸುರಿಯುವ ಮಳೆ ಎಷ್ಟು?

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯ ಸರಾಸರಿ ಪ್ರಮಾಣವು 870-880 ಮಿ.ಮೀ. ಆಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ:

• ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ 3083.5 ಮಿ.ಮೀ. ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
• ಉತ್ತರ ಒಳನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 506 ಮಿ.ಮೀ.
• ದಕ್ಷಿಣ ಒಳನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 659.9 ಮಿ.ಮೀ.
• ರಾಜ್ಯಾದ್ಯಂತ ಸರಾಸರಿ 832.3 ಮಿ.ಮೀ. ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
  ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಾದ್ಯಂತ ಮಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆ.

ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಗೆ ಅಡ್ಡಿ ತರುವ ಅಂಶಗಳು ಯಾವುವು?

ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಗೆ ಹಲವಾರು ಅಂಶಗಳು ಅಡ್ಡಿಯಾಗಬಹುದು:

• ಎಲ್ ನಿನೊ: ಇದು ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ತಾಪಮಾನದ ಏರಿಳಿತದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ವಿದ್ಯಮಾನವಾಗಿದ್ದು, ಮುಂಗಾರು ಮಾರುತಗಳನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಿ ಮಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ: ಜಾಗತಿಕ ತಾಪಮಾನ ಏರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾರುತಗಳ ಚಲನೆಯಲ್ಲಿ ಏರುಪೇರು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
• ವಾಯುಭಾರ ಕುಸಿತ: ಅರಬ್ಬಿ ಸಮುದ್ರ ಅಥವಾ ಬಂಗಾಳಕೊಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಚಂಡಮಾರುತಗಳು ಮುಂಗಾರು ಮಾರುತಗಳ ಚಲನೆಯನ್ನು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸಬಹುದು.
• ಪರಿಸರ ಸಮಸ್ಯೆ: ಅರಣ್ಯನಾಶ, ಮಾಲಿನ್ಯ ಮತ್ತು ಭೂ ಬಳಕೆಯ ಬದಲಾವಣೆಯಿಂದ ಮಳೆಯ ವಿತರಣೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.

ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಅಂಶಗಳು

• ಪುರಾತನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮುಂಗಾರು: ಮುಂಗಾರು ಮಾರುತಗಳು ಭಾರತಕ್ಕೆ ರೋಮನ್ನರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿದವು. ಈ ಮಾರುತಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ನಾವಿಕರು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.
• ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಮೇಲಿನ ಪರಿಣಾಮ: ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳು ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಆದರೆ, ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯನಾಶದಿಂದ ಮಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಇಳಿಕೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.
• ಲಾ ನಿನಾ ಪ್ರಭಾವ: ಎಲ್ ನಿನೊಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಲಾ ನಿನಾ ವಿದ್ಯಮಾನವು ಮುಂಗಾರು ಮಾರುತಗಳನ್ನು ಬಲಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಮಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
• ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಮೀನುಗಾರರಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ: ಮುಂಗಾರು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಗಾಳಿಯ ವೇಗ 45-55 ಕಿ.ಮೀ. ತಲುಪಬಹುದು, ಇದರಿಂದ ಮೀನುಗಾರರಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಜೀವನಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ. ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಈ ವರ್ಷ ಮೇ 24 ರಂದು ಪ್ರವೇಶವಾಗಿರುವ ಮುಂಗಾರು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರಲಿದೆ ಎಂಬ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಆದರೆ, ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಅಂಶಗಳಿಂದ ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ರೈತರು, ಮೀನುಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆಯ ಮುನ್ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿ ಸೂಕ್ತ ಮುಂಜಾಗ್ರತೆ ವಹಿಸುವುದು ಅವಶ್ಯ.