ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಯಾವ್ಯಾವ ಪ್ರಾಣಿಯ ಹಾಲು ಕುಡಿಯುತ್ತಾರೆ ಗೊತ್ತಾ?

ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಜೂನ್ 1 ರಂದು ವಿಶ್ವ ಹಾಲು ದಿನ (World Milk Day) ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನವು ಹಾಲು ಮತ್ತು ಹಾಲಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುವ ಜೊತೆಗೆ, ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಸೇವನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಅಂಗವಾಗಿ, ಈ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಯಾವ್ಯಾವ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹಾಲನ್ನು ಸೇವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳ ಗುಣಗಳೇನು, ಯಾವುದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸದ ಹಾಲು ಯಾವುವು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಗ್ರ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

 ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಯಾವ್ಯಾವ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹಾಲನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತಾರೆ?

ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಹಲವಾರು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹಾಲನ್ನು ಸೇವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ತಮ್ಮ ಹಾಲಿನ ಪೌಷ್ಟಿಕ ಮೌಲ್ಯದಿಂದ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯಿಂದ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿವೆ. ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸೇವಿಸಲಾಗುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹಾಲು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:

ಹಸುವಿನ ಹಾಲು: ಹಸುವಿನ ಹಾಲು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೇವಿಸಲಾಗುವ ಹಾಲು. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 85% ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಯುರೋಪ್, ಅಮೆರಿಕ, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಭಾರತದಂತಹ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಸೇವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಎಮ್ಮೆಯ ಹಾಲು: ಎಮ್ಮೆಯ ಹಾಲು ವಿಶ್ವದ ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 11% ಪಾಲು ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಇಟಲಿಯಂತಹ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಮೊಝಾರೆಲ್ಲಾ ಚೀಸ್ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

-ಆಡಿನ ಹಾಲು: ಆಡಿನ ಹಾಲು ವಿಶ್ವದ ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ 2.3% ಪಾಲು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯ, ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು ಯುರೋಪ್‌ನ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸುಲಭವಾಗಿ ಜೀರ್ಣವಾಗುವ ಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಕುರಿಯ ಹಾಲು: ಕುರಿಯ ಹಾಲು ವಿಶ್ವದ ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ 1.4% ಪಾಲು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ದೇಶಗಳಾದ ಗ್ರೀಸ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪೇನ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಫೆಟಾ ಚೀಸ್ ಮತ್ತು ರೊಕ್‌ಫೋರ್ಟ್ ಚೀಸ್ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

-ಒಂಟೆಯ ಹಾಲು: ಒಂಟ= ಒಂಟೆಯ ಹಾಲು ವಿಶ್ವದ ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 0.2% ಪಾಲು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯ ಮತ್ತು ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿಟಮಿನ್ ಸಿ ಯಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ.

ಕುದುರೆ ಮತ್ತು ಕತ್ತೆಯ ಹಾಲು: ಕುದುರೆ ಮತ್ತು ಕತ್ತೆಯ ಹಾಲನ್ನು ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಯುರೋಪ್‌ನ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕುದುರೆಯ ಹಾಲಿನಿಂದ ಕೌಮಿಸ್ ಎಂಬ ಪಾನೀಯವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಮಂಗೋಲಿಯಾ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ.

-ಯಾಕ್ ಮತ್ತು ರೈಂಡಿಯರ್ ಹಾಲು: ಯಾಕ್ ಹಾಲನ್ನು ಹಿಮಾಲಯದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ರೈಂಡಿಯರ್ ಹಾಲನ್ನು ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವು ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಪೌಷ್ಟಿಕ ಮೂಲವಾಗಿವೆ.

 ಯಾವ ಹಾಲು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ?

ಹಸುವಿನ ಹಾಲು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಹಾಲು. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ 85% ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅದರ ವ್ಯಾಪಕ ಲಭ್ಯತೆ, ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಉತ್ಪಾದನಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಪೌಷ್ಟಿಕ ಮೌಲ್ಯದಿಂದಾಗಿ ಇದು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಂತಹ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹಸುವಿನ ಹಾಲು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ದೈನಂದಿನ ಆಹಾರದ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದೆ.

 ಯಾವ ಹಾಲಿನಲ್ಲಿ ಯಾವ ಗುಣ ಇದೆ?

ಪ್ರತಿ ಪ್ರಾಣಿಯ ಹಾಲು ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ಅವುಗಳ ಸಂಯೋಜನೆ, ಪೌಷ್ಟಿಕ ಮೌಲ್ಯ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ:

ಹಸುವಿನ ಹಾಲು: ಹಸುವಿನ ಹಾಲು ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ, ಪ್ರೊಟೀನ್, ವಿಟಮಿನ್ ಡಿ ಮತ್ತು ಬಿ12 ರಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಇದು ಮೂಳೆಗಳ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಲ್ಯಾಕ್ಟೋಸ್ ಇದ್ದು, ಲ್ಯಾಕ್ಟೋಸ್ ಅಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಇರುವವರಿ�ಗೆ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಬಹುದು.

-ಎಮ್ಮೆಯ ಹಾಲು: ಎಮ್ಮೆಯ ಹಾಲು ಹೆಚ್ಚು ಕೊಬ್ಬು ಮತ್ತು ಕೊಲೆಸ್ಟ್ರಾಲ್ ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ ಇದು ಕ್ರೀಮಿ ರುಚಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಪ್ರೊಟೀನ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂನಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಚೀಸ್ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಆದರ್ಶವಾಗಿದೆ.

-ಆಡಿನ ಹಾಲು: ಆಡಿನ ಹಾಲು ಸುಲಭವಾಗಿ ಜೀರ್ಣವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಲ್ಯಾಕ್ಟೋಸ್ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಹಸುವಿನ ಹಾಲಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಅಲರ್ಜಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿಟಮಿನ್ ಎ ಮತ್ತು ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಂನಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ.

ಕುರಿಯ ಹಾಲು: ಕುರಿಯ ಹಾಲು ಹೆಚ್ಚು ಕೊಬ್ಬು ಮತ್ತು ಪ್ರೊಟೀನ್ ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ ಲ್ಯಾಕ್ಟೋಸ್ ಪ್ರಮಾಣವೂ ಹೆಚ್ಚು. ಇದು ಚೀಸ್ ಮತ್ತು ದಹಿಗಳ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮೂಳೆಗಳ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.

ಒಂಟೆಯ ಹಾಲು: ಒಂಟೆಯ ಹಾಲು ವಿಟಮಿನ್ ಸಿ ಮತ್ತು ಅಪರ್ಯಾಪ್ತ ಕೊಬ್ಬಿನಾಮ್ಲಗಳಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಇದು ಮಧುಮೇಹ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಕುದುರೆ ಮತ್ತು ಕತ್ತೆಯ ಹಾಲು: ಈ ಹಾಲು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರೊಟೀನ್ ಮತ್ತು ಕೊಬ್ಬು ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ ಲ್ಯಾಕ್ಟೋಸ್ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚು. ಇದು ಮಾನವನ ಹಾಲಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದ್ದು, ಅಲರ್ಜಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

-ಯಾಕ್ ಹಾಲು: ಯಾಕ್ ಹಾಲು ಹೆಚ್ಚು ಕೊಬ್ಬು ಮತ್ತು ಪ್ರೊಟೀನ್ ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ಶೀತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿಯ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಬೆಣ್ಣೆ ಮತ್ತು ಚೀಸ್ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

 ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಅಲ್ಲದ ಹಾಲು ಇದೆಯೇ? ಅದು ಯಾವುದು?

ಹೌದು, ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸದ ಹಾಲು ಇದೆ, ಇದನ್ನು ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲು (Plant-based milk) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವು ಸಸ್ಯಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಕ್ಟೋಸ್ , ಶಾಕಾಹಾರಿ ಜೀವನಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಕಾಳಜಿಗಳಿಂದಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿವೆ. ಪ್ರಮುಖ ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲುಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:

ಸೋಯಾ ಹಾಲು: ಸೋಯಾಬೀನ್‌ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಪ್ರೊಟೀನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹಸುವಿನ ಹಾಲಿಗೆ ಹತ್ತಿರದ ಪೌಷ್ಟಿಕ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ.

ಬಾದಾಮಿ ಹಾಲು: ಬಾದಾಮಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕಡಿಮೆ ಕ್ಯಾಲೊರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ವಿಟಮಿನ್ ಇ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಇದು ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸೇವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

-ಓಟ್ ಹಾಲು: ಓಟ್ಸ್‌ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಫೈಬರ್ ಮತ್ತು ಬೀಟಾ-ಗ್ಲೂಕಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ, ಇದು ಕೊಲೆಸ್ಟ್ರಾಲ್ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ.

-ತೆಂಗಿನ ಹಾಲು: ತೆಂಗಿನಕಾಯಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಮಧ್ಯಮ-ಸರಪಳಿ ಕೊಬ್ಬಿನಾಮ್ಲಗಳ (MCTs) ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಹೃದಯದ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

-ಅಕ್ಕಿ ಹಾಲು: ಅಕ್ಕಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರೊಟೀನ್ ಹೊಂದಿದೆ ಆದರೆ ಲ್ಯಾಕ್ಟೋಸ್ ಮುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಇದು ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

-ಹೆಂಪ್ ಮತ್ತು ಪೀ ಹಾಲು: ಹೆಂಪ್ ಬೀಜಗಳು ಮತ್ತು ಬಟಾಣಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇವು ಪ್ರೊಟೀನ್ ಮತ್ತು ಒಮೆಗಾ-3 ಕೊಬ್ಬಿನಾಮ್ಲಗಳಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಇವು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗುತ್ತಿವೆ.

 ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲಿನ ಸೇವನೆ ಎಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು?

ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲು ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಏಷ್ಯಾ-ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಪ್ರದೇಶವು 2023 ರಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ 47.1% ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಾರತದಂತಹ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಕಾಹಾರಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದಿಂದಾಗಿ. ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯುಎಸ್, ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲಿನ ಸೇವನೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದೆ, ಇಲ್ಲಿ 29.7% ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪಾಲು ಇದೆ. ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯುಕೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಿಟ್ಜರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ, ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲಿನ ಮಾರಾಟವು 2019-2020ರಲ್ಲಿ 32% ಏರಿಕೆ ಕಂಡಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಲ್ಯಾಕ್ಟೋಸ್ ಅಸಹಿಷ್ಣುತೆ, ಶಾಕಾಹಾರಿ ಜೀವನಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಕಾಳಜಿಗಳು ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲಿನ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ.

 ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು

ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹಾಲಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲು ಕಡಿಮೆ ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ, ಕಡಿಮೆ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಹಸುವಿನ ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಸಸ~ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲು ಕಡಿಮೆ ಪರಿಸರ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲು ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೂ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಲ್ಯಾಕ್ಟೋಸ್ ಅಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಇರುವವರಿಗೆ. ಆದರೆ, ಇವು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರೊಟೀನ್ ಮತ್ತು ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು, ಆದ್ದರಿಂದ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಆಹಾರದಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಹಾಲು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಆಹಾರ ಮೂಲವಾಗಿದೆ, ಇದು ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಗಳಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಸುವಿನ ಹಾಲು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದರೂ, ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲು ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಪ್ರಯೋಜನಗಳಿಂದಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರತಿ ರೀತಿಯ ಹಾಲು ತನ್ನದೇ ಆದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಶ್ವ ಹಾಲು ದಿನದಂದು, ಹಾಲಿನ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಅರಿತು, ಸಮತೋಲಿತ ಆಹಾರದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳೋಣ.